W najprostszym ujęciu za odpady przemysłowe możemy uznać wszystkie niepotrzebne materiały, które powstały w wyniku działalności gospodarczej. To zatem wszelkiego rodzaju produkty uboczne, które nie będą już dalej przydatne w innych procesach wytwórczych. Ich powstawanie w dużej mierze jest nie do uniknięcia. Tego typu odpady pochodzą zazwyczaj z dużych zakładów czy fabryk funkcjonujących w branży wydobywczej, produkcyjnej, hutniczej, energetycznej oraz usługowej. Wytwarzają je jednak również zakłady budowlane, warsztaty samochodowe, magazyny czy szpitale. Co istotne, ta grupa odpadów często jest szkodliwa dla środowiska naturalnego. W związku z tym wymaga szczególnego podejścia w zakresie gospodarowania.
Podział odpadów przemysłowych
Odpady przemysłowe to niezwykle szerokie pojęcie obejmujące wiele kategorii. Ich rodzaj zależy przede wszystkim od branży, z której pochodzą. W porównaniu do odpadów komunalnych różnią się one źródłem powstania oraz szczególnymi właściwościami. Najprostsze rozróżnienie obejmuje te stałe (np. żużle, popioły, drewno, plastik, złom) oraz płynne (np. farby, ciecze chemiczne, rozpuszczalniki, zużyte oleje, ścieki). W rzeczywistości tych osi podziałów jest jednak więcej. Mogą one uwzględniać źródło pochodzenia czy ich skład. Ze względu na stopień oddziaływania warto tu wspomnieć o podziale na:
- Odpady niebezpieczne – zawierają one substancje szkodliwe, toksyczne albo łatwopalne. Stanowią z tego powodu duże zagrożenie dla ludzi oraz środowiska naturalnego. Do tej grupy zaliczyć można: zużyte baterie, akumulatory, substancje chemiczne, zużyte oleje i smary, rozpuszczalniki, odpady medyczne, opakowania po niebezpiecznych odpadach.
- Odpady inne niż niebezpieczne – nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla ludzi oraz środowiska naturalnego, ale również wymagają właściwego zagospodarowania. Mogą to być m.in.: żużle, tworzywa sztuczne, stałe pozostałości poprodukcyjne, ale także odpady organiczne z przemysłu spożywczego czy rolniczego.
Gospodarowanie odpadami przemysłowymi
Zgodnie z zasadą hierarchii postępowania z odpadami, działania podejmowane przez podmioty gospodarcze powinny w pierwszej kolejności zmierzać do ograniczenia ilości wytwarzanych pozostałości poprodukcyjnych. Kolejne etapy to: przygotowanie do ponownego użycia, odzysk materiałowy lub energetyczny, a na końcu – unieszkodliwienie. Z prawnego punktu widzenia przedsiębiorca ma obowiązek prowadzenia klasyfikacji według kodów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie katalogu odpadów. Konieczne jest również prowadzenie bieżącej ewidencji – zarówno ilościowej, jak i jakościowej. Używa się w tym celu elektronicznych kart przekazania odpadów (eKPO), co odbywa się za pośrednictwem systemu BDO.
Jednocześnie przekazanie pozostałości produkcyjnych czy wytwórczych z danej grupy innemu podmiotowi dopuszczalne jest wyłącznie w przypadku, gdy odbiorca dysponuje aktualnym zezwoleniem na ich zbieranie, przetwarzanie lub unieszkodliwianie. Brak takiej weryfikacji może skutkować administracyjną karą pieniężną oraz odpowiedzialnością cywilną w przypadku wystąpienia szkód środowiskowych.
Recykling odpadów z przemysłu
Dominują trzy kierunki przetwarzania odpadów przemysłowych: recykling materiałowy, chemiczny oraz energetyczny. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z mechanicznym przetworzeniem, np. złomu, tworzyw termoplastycznych czy szkła technicznego. Procesy chemiczne pozwalają natomiast na rozkład złożonych substancji do pierwotnych związków – np. depolimeryzacja poliuretanów czy regeneracja rozpuszczalników. Trzeci wariant, energetyczny, polega na wykorzystaniu kalorycznych właściwości odpadów do produkcji ciepła lub energii elektrycznej.
Utylizacja odpadów poprzemysłowych
Utylizacja odnosi się do procesów unieszkodliwiania odpadów, które nie nadają się do dalszego przetwarzania. Wśród dopuszczalnych metod znajdują się m.in. spalanie w wyspecjalizowanych instalacjach, składowanie na dedykowanych obiektach inżynieryjnych oraz różnorodne procedury fizykochemiczne, takie jak neutralizacja czy stabilizacja. Każda z wymienionych metod wymaga spełnienia rygorystycznych warunków technologicznych oraz formalnych. Instalacje przeznaczone do unieszkodliwiania muszą uwzględniać normy emisyjne określone w przepisach unijnych i krajowych, a także podlegać stałemu monitoringowi – zarówno wewnętrznemu, jak i ze strony odpowiednich organów nadzoru. Producent odpadu ponosi odpowiedzialność nie tylko za samo jego przekazanie, ale także za upewnienie się, że został on zagospodarowany zgodnie z przepisami. Odpowiedzialność poszerzona nie kończy się zatem z chwilą opuszczenia pozostałości produkcyjnych z zakładu, ale obejmuje pełen cykl ich przemieszczenia i przetworzenia. Firma Remeco Sp. z o.o. zapewnia pełne wsparcie przy unieszkodliwianiu odpadów przemysłowych. Zapraszamy do współpracy.
